مننژیت
به التهاب پوشش اطراف مغز و نخاع مننژیت گفته می شود که به دو نوع مننژیت ویروسی و باکتریایی تقسیم می شود.
مننژیت التهاب پوشش اطراف مغز و نخاع است. این حالت معمولا بر اثر یک عفونت ایجاد می شود.
عفونت اغلب در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان کم سن و سال اتفاق می افتد. همچنین افراد مسن و افرادی که مدت زیادی به مشکلات جسمانی مانند ضعف سیستم ایمنی دچار بوده اند نیز در معرض خطر قرار دارند.
دو نوع مننژیت وجود دارد:
مننژیت ویروسی که معمولا شایع است. این حالت معمولا بیماری جدی ایجاد نمی کند. در موارد شدید می تواند موجب بروز تب و تشنج شود.
مننژیت باکتریایی که به اندازه مننژیت ویروسی شایع نیست اما بسیار خطرناک تر است. این حالت نیاز به اقدامات درمانی فوری دارد تا بتوان از آسیب های مغزی و مرگ پیشگیری کرد.
هر دو نوع مننژیت یک سری علائم مشابه به وجود می آورند لذا بسیار مهم است که بعد از مشاهده علائم بلافاصله به پزشک مراجعه کنید تا پزشک بتواند نوع مننژیت را تشخیص دهد.
چه چیزی باعث مننژیت می شود؟
مننژیت ویروسی توسط ویروس ها ایجاد می شود و مننژیت باکتریایی توسط باکتریها.
گاهی مننژیت توسط سایر میکرواورگانیسم ها و یا برخی داروها به وجود می آید که البته این نوع مننژیت بسیار نادر است.
مننژیت مسری است. این بیماری می تواند از طریق سرفه، عطسه و از طریق تماس بدنی منتقل شود.
علائم مننژیت چه چیزهایی هستند؟
علائم شایع مننژیت در نوجوانان و جوانان عبارتند از:
سفتی و درد گردن، به ویژه زمانی که می خواهید چانه خود را به قفسه سینه تان نزدیک کنید.
تب
سردرد
استفراغ
مشکلات هوشیاری و بیدار ماندن
تشنج
کودکان، سالمندان و افرادی که به خاطر سایر بیماری ها به مننژیت مبتلا شده اند می توانند نشانه های متفاوتی را بروز دهند از جمله:
کودکان ممکن است بد خلق و خو شده و از غذا خوردن امتناع کنند. همچنین ممکن است با اختلالات پوستی مواجه شوند و یا موقع بلند کردن و به آغوش گرفتنشان گریه کنند.
کودکان با سن بالاتر ممکن است علائمی مانند آنفلوانزا داشته باشند. همچنین ممکن است آنها با سرفه و مشکلات تنفسی مواجه شوند.
افراد مسن و افرادی که به خاطر سایر بیماری ها به مننژیت مبتلا شده اند ممکن است فقط یک سردرد خفیف و تب را تجربه کنند.
بسیار مهم است که بعد از مشاهده این علائم در خود و یا کودکتان بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. فقط پزشک می تواند ویروسی یا باکتریایی بودن مننژیت را تشخیص دهد. فراموش نکنید که مننژیت باکتریایی اگر بلافاصله درمان نشود می تواند کشنده باشد.
تشخیص مننژیت چگونه است؟
پزشک سوالاتی را در مورد علائم شما می پرسد و شما را معاینه می کند و یک یا چند آزمایش را برای شما تجویز می کند.
پونکسیون کمری (Lumbar puncture) مهمترین آزمایش برای تشخیص مننژیت است در این آزمایش مقدار کمی از مایع نخاع خارج می کنند و به منظور تشخیص وجود میگرواورگانیسم ها بر روی آن آزمایش هایی انجام می دهند.
همچنین ممکن است پزشک به شما آزمایش های دیگری مانند آزمایش خون، CT scan و MRI توصیه کند.
درمان مننژیت چگونه است؟
درمان مننژیت بستگی به علت آن دارد. بعد از مشاهده این علائم در خود و یا کودکتان بلافاصله به پزشک مراجعه کنید و به یاد داشته باشید که مننژیت باکتریایی اگر به سرعت درمان نشود می تواند کشنده باشد.
مننژیت باکتریایی از طریق آنتی بیوتیک ها و در بیمارستان درمان می شود. ممکن است در بیمارستان دارو های دیگری نیز به شما داده شود و همچنین شما را برای جلوگیری از بروز مشکلات جدی تری مانند از دست دادن شنوایی، تشنج و یا آسیب های مغزی پایش کنند.
مننژیت ویروسی شایع تر است و غالبا مبتلایان به این نوع مننژیت بعد از دو هفته بهبود می یابند. در مواردِ خفیف این بیماری، ممکن است شما تنها به درمان های خانگی نیاز داشته باشید. این درمان ها شامل نوشیدن مقدار زیادی آب و مایعات و همچنین دریافت دارو هایی برای کنترل و تسکین تب و درد می باشد.
پیشگیری از مننژیت چگونه است؟
بهترین راه برای مراقبت از کودکتان در مقابل مننژیت این است که تمام واکسن های استاندارد و مورد نیاز کودکتان را به او برسانید. این واکسن ها شامل واکسن های سرخک، آبله مرغان آنفلوانزای هموفیلی نوع B (Hib) و عفونت پنوموکوکی می باشند.
در مورد اینکه آیا لازم است شما و یا کودکتان واکسن مننگوکوک دریافت کنید با پزشک مشورت کنید. در موارد زیر دریافت این واکسن توصیه می شود:
نوجوانان ۱۱ تا ۱۲ ساله. اغلب یک واکسن تقویت کننده نیز در ۱۶ سالگی باید دریافت شود.
جوانان ۲۱ ساله و یا جوانتری که تا به حال این واکسن را دریافت نکرده اند.
افرادی که قصد سفر به مناطقی را دارند که در آنها مننژیت شایع است (مانند آفریقای جنوبی)
افرادی که طحال ندارند.
افراد مبتلا به HIV
برخی از افراد نیاز دارند که هر ۵ سال یک واکسن تقویت کننده نیز دریافت کنند.
